Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Creissoun(-anfibiéu)
Rorippa amphibia
Brassicaceae Cruciferae
Autre noum : Creissoun-sóuvage.
Nom en français : Cresson amphibie.
Descripcioun :Lou creissoun-amfibiéu es uno planto un pau grando bèn drecho que trachis li pèd dins lou limas. Li fueio de la baso soun chanjadisso alor que li de la cambo soun proun retaiado o dentado. Fai de flour jauno d'or e de boudousqueto quàsi redouno.
Usanço :Li flour e li fueio soun manjadisso dins l'ensalado. Es uno planto vertuouso contro lou mau-de-terro (escourbut). Li grano s'emplegon contro li verme.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1(2) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rorippa
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 9 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Paleotemperado
Ref. sc. : Rorippa amphibia (L.) Besser, 1821